Belle Co - Pexels
Sosyal bir canlı olarak çoğu zaman bir şeyi yapmak ya da bireysel olarak üstesinden gelemeyeceğimiz şeyleri yapmak için bir araya geliyoruz. Amacımız belirli ve onu yapmak için elimizden gelen bütün çabayı gösteriyoruz ve sonra dağılıyoruz. Aslında bu bir araya gelme, işleri birlikte yapmak ve sonra sessizce dağılmak tam olarak bir döngü. Bu döngü içerisinde bazı noktalar veya seviyeler bulunmakta.
Kaynak: Lumen Learning
Takım kurulum veya yaşam döngüsü adımlarını 1965 yılında Bruce Wayne Tuckman 4 tane olarak Tuckman Adımları olarak açıkladı. 1977 yılında ise bu 4 adıma ek bir adım olarak eklemeyi Tuckman ve Mary Ann Jensen ile yapıp günümüzdeki son haline getirdiler.
Forming
Takımın kuruluş adımıdır. Takımdaki insanlar hala bireysel olarak çalışmaktadırlar. Bu aşamada takım içerisinde olması gereken kişiler yerine olması gereken yetkinlikler ya da uzmanlıkların belirlenmesi takımın bu süreci hızlı ilerletmesine fayda sağlayabilir.
Daha önceden her hangi bir takımda çalışmış olan üyeler belirli beklentiler, endişeler ve ön yargılara sahip olabilirler. Bu noktada takımın birbirini tanımasına olanak sağlayacak çalışmalar ve etkinlikler yapılabilir. Amaçları, rolleri, sorumlulukları ve ilgili prosedürleri açıklayarak korkuları, karışıklıkları ve belirsizlikleri en aza indirmelidir. Gerekiyorsa endişeler ve beklentiler tartışılmak önemli olacaktır.
Storming
Takım içerisinde kasırgaların koptuğu, tartışmaların en çok olduğu süreç olarak değerlendirilebilir.
Takım potansiyellerini gerçekleştirmek için bu çatışma adımını iyi değerlendirmelidirler. Daha önceden kararlaştırılmış veya takımın aldığı kararlar ve kısıtlamalar üzerinde tartışılır. Bu adım takımın daha tutarlı olmasını sağlamasının yanında dikkatlice idare edilebilirse takımın daha tutarlı olmasına yardım edecek bir fırsattır.
Bu süreçte olabilecek sorunlar için tüm kabul edilebilir fikirleri dahil etmek ve ortak hedefe doğru takımı yönlendirmek önemli olacaktır. Arada çıkabilecek farklılıkları bastırmaya çalışmak takımın işleyişini ve alacakları kararlara zarar verebilir.
Bu süreçte dikkat edilmesi gereken ufak bir noktanında sosyal aylaklık olabileceğini düşünüyorum.
Norming
Bu adım artık yapılan istişarelerin sonuçlarında ortaya çıkan kararların takım tarafından benimsendiği ve kabul gördüğü aşamadır. Takım ortak hedefe ellerindeki güç ve yetkinlik ile nasıl hareket edeceğini belirlemeye başlar.
Kuralların veya kararların herkesin kabul ettiğine emin olmak ve takımın kendi akışını bulmasına izin vermek bu süreçte çok değerli olacaktır. Bu takım üyelerinin kendilerini takıma dahil hissetmeleri, ortak amacı veya hedefi benimsemeleri ve en önemlisi o hedefe iş birliği içinde hareket etmeleri için önemli bir noktadır.
Performing
Takım elindeki işleri bu aşamada yapmaya başlar ve bitirmek için yetkinliklerini kullanır. Üyelerin bireysel yetkinlikleri birleşerek takımın yetkinliği haline gelir ve eldeki görevler tamamlanmaya çalışılır. Takım kendi gelişimi üzerinde yoğunlaşarak daha iyiyi hedeflemeyi bu adımda yapar. Takım üyeleri üretkenlik, verimlilik ve potansiyellerine odaklı olmalıdırlar.
Yapılan işlerin veya hedefe ulaşmak için süren yolcuğunu yaşadığı bu adımda aralıklarla durup kutlamalar yapmak, değerlendirmeler ile iyileşmeleri tespit edip hayata geçirmek unutulmamalıdır. Özellikler ufak kutlamalar sürdürülebilir yolculuk için değerli olacaktır.
Adjourning
1977 yılında eklenen bu adım takımın hedeflediği amaca ulaştığı zaman eriştiği süreç adımı olarak değerlendirilebilir.
Takımın hedefe ulaşmak için neler yaşadığı, nasıl kazanımlar elde ettiği ve en önemlisi ulaştıkları hedef mutlaka kutlanmalıdır. Tebrik, takdir ve doğru değerlendirme bu yolculuktaki tecrübelerin güzel bir anıya dönüşmesini sağlayacaktır.
En son adım hariç bu adımların hepsi takıma yeni biri geldiğinde ya da amaç veya hedef değiştiğinde tekrarlanabilir ve tekrarlanması da faydalı olacaktır. 1965 yılında Tuckman'ın ilk 4 adımı döngüsel bir yapıda açıklamasının sebebi de bu olabileceğini düşünüyorum.
Takımlar direk kurulup hemen üretken hale gelmeyeceklerdir. Bunun bilincinde olmak ve her bir adıma gerektiği zamanı vermek takımın iş birliği ve ortak hedef yolculuğunda eksiklerini kendi içinde tamamlama ve otomatik karar alma mekanizmalarını daha doğru kuracağı düşüncesindeyim. Bu düşüncemi çoğu zaman hayata geçirirken zorlandığımı itiraf etmem gerekiyor. Ancak gün sonunda takımın vereceği karara güvenmek ve takıma kendini yönetme özgürlüğü vermek en doğru seçim olmalı.